Trẻ sốt không rõ nguyên nhân là hiện tượng thường gặp ở con nhỏ. Trong những trường hợp này, cha mẹ cần làm gì để nhận biết cũng như có cách đối phó kịp thời, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay dưới đây.
Sốt là hiện tượng cơ thể thân nhiệt sẽ tăng cao hơn so với bình thường. Việc trẻ sốt không rõ nguyên nhân sẽ khiến bố mẹ ít nhiều lo lắng vì chưa xác định được nguyên nhân rõ ràng. Khi xác định rõ nguyên nhân và có hướng xử lý kịp thời sẽ giúp phụ huynh chăm sóc con yêu đúng cách và nhanh khỏi bệnh hơn.
1. Những sai lầm thường gặp khi chăm sóc trẻ bị sốt
Chăm sóc trẻ, đặc biệt là lúc ốm đau, bệnh tật là điều không dễ dàng với các bậc phụ huynh. Việc chăm sóc không đúng cách có thể khiến trẻ không hạ sốt, thậm chí làm cơn sốt tăng lên gây nguy hiểm. Do đó, các bậc phụ huynh cần tránh một số điều sau khi chăm sóc trẻ bị sốt, nhất là đối với trẻ sốt không ho không sổ mũi:
- Cho trẻ uống thuốc hạ sốt quá sớm: Ba mẹ không nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi thân nhiệt vẫn dưới 38.5 độ C. Thay vào đó, khi sốt nhẹ chỉ cần bù nước, điện giải, chườm ấm và cho trẻ mặc thoáng mát.
- Lạm dụng thuốc động kinh: Thuốc chống động kinh không có tác dụng làm giảm tình trạng co giật ở trẻ có cơ địa thường xuyên bị co giật, cũng không có tác dụng đề phòng sốt cao ở trẻ. Do đó, phụ huynh không nên cho trẻ uống thuốc chống động kinh khi không có chỉ định.
- Cho trẻ uống nhiều loại thuốc hạ sốt khác nhau: Có hai loại thuốc hạ sốt được sử dụng thường xuyên là paracetamol và ibuprofen. Liều lượng và khoảng cách giữa các lần dùng thuốc là khác nhau, rất dễ gây nhầm lẫn dẫn đến gây tác dụng phụ cho trẻ. Ngoài ra, ibuprofen chống chỉ định với trẻ bị sốt xuất huyết vì khiến tình trạng bệnh nặng hơn, do đó, nếu không chắc trẻ bị sốt do nguyên nhân gì thì tốt nhất nên dùng paracetamol để hạ sốt.
- Chườm lạnh, miếng dán hạ sốt: Nếu trẻ bị sốt do nhiễm khuẩn, viêm phổi thì việc chườm lạnh có thể khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Ngoài ra, việc bôi dầu hoặc dùng miếng dán ít có tác dụng hạ sốt mà còn làm hại da trẻ. Thay vào đó, chườm ấm là cách thay thế hiệu quả và an toàn hơn để hạ sốt cho trẻ.
- Tự ý chia liều thuốc đặt hậu môn: Liều thuốc hạ sốt đặt hậu môn là cố định, không tự ý bẻ nhỏ viên thuốc hoặc nhét nhiều viên thuốc vào một lúc.
2. Các nguyên nhân gây sốt ở trẻ
2.1. Sốt cấp tính
Sốt kéo dài ≤ 14 ngày được gọi là sốt cấp tính, hầu hết đều xảy ra do nhiễm khuẩn đường hô hấp hoặc tiêu hoá do virus như viêm tai giữa, viêm phổi, viêm phế quản. Sốt cấp tính và nguyên nhân gây sốt phổ biến theo tuổi ở trẻ nhỏ được mô tả như sau:
2.2. Sốt cấp tái phát / định kỳ
Hiện tượng xảy ra các đợt sốt xen kẽ được gọi là sốt cấp tái phát / định kỳ. Một số nguyên nhân gây sốt tái phát/ định kỳ gồm:
- Nhiễm virus gây bệnh và tái phát bệnh ở trẻ nhỏ
- Bệnh bạch cầu
- Viêm loét miệng, viêm họng
- Hội chứng PFAPA
- Sốt địa trung hải gia đình (FMF)
- Hội chứng chu kỳ liên quan đến thụ thể TNF (TRAPS)
- Hội chứng tăng immunoglobulin D (HIDS)
2.3. Sốt mãn tính
Sốt kéo dài trên 14 ngày được gọi là sốt mãn tính. Nguyên nhân gây sốt mãn tính được chia làm 2 loại là do nhiễm trùng và không lây nhiễm. Trong đó, nguyên nhân nhiễm trùng gồm: Viêm xoang, viêm phổi, áp xe, nhiễm khuẩn đường ruột, HIV, lao, nhiễm ký sinh trùng, bệnh Lyme, viêm nội tâm mạc, nhiễm trùng xương khớp.
Một số bệnh không lây nhiễm cũng có thể gây nên tình trạng sốt kéo dài gồm bệnh viêm đại tràng, lupus, sốt thấp tim cấp, ung thư, thuốc, rối loạn điều hoà thân nhiệt, v.v.
3. Cách chăm sóc trẻ sốt không rõ nguyên nhân
Theo các bác sĩ chuyên khoa nhi, khi trẻ sốt, bố mẹ có thể hạ sốt cho bé tại nhà bằng một số biện pháp dưới đây. Tuy nhiên khi bé sốt quá cao và cơ thể có dấu hiệu bất thường thì cần đưa đi khám bác sĩ gấp.
– Uống nhiều nước: giúp con bổ sung lượng nước bị mất đi do sốt. Nếu bé đang bú mẹ thì mẹ nên tăng cữ bú để tăng sức đề kháng.
– Mặc quần áo thoáng mát: Mẹ nên cởi bớt quần áo, chăn ấm để cơ thể con hạ bớt nhiệt, giúp hạ sốt hiệu quả.
– Uống thuốc hạ sốt: Nếu con sốt trên 39 độ, cho con uống thuốc có paracetamol liều 10 – 15mg/kg cân nặng/lần, cứ cách 4 – 6 giờ uống lại nếu còn sốt. Nếu bé không uống được do nôn mửa hay đang ngủ, bố mẹ có thể dùng viên hạ sốt đưa vào hậu môn.
– Chườm mát cơ thể trẻ bằng nước ấm: Pha nước ấm như nước tắm cho bé, sau đó nhúng khăn rồi đặt vào 2 hõm nách và 2 bẹn, 1 khăn lau toàn thân trong vòng 30 – 45 phút. Cha mẹ cần thay khăn nhúng nước ấm liên tục đến khi thân nhiệt bé giảm. Nước ấm bốc hơi làm giãn mạch máu, giúp con hạ sốt một cách nhanh chóng.
– Tắm nước ấm: Đặt bé vào chậu nước ấm, sau đó tắm gội khắp cơ thể trong 5-7 phút rồi lau khô và mặc quần áo thoáng mát.
Khi trẻ bị sốt không rõ nguyên nhân, điều quan trọng là gia đình cần thực hiện tốt các bước chăm sóc nói trên. Nếu tình trạng trẻ sốt không rõ nguyên nhân không thuyên giảm, cần đưa trẻ đến bệnh viện thăm khám.