Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn sau sinh

Đối với các mẹ sinh thường, việc cắt tầng sinh môn sẽ giúp cho cuộc chuyển dạ diễn ra thuận lợi hơi. Sau khi sinh bác sĩ sẽ tiến hành khâu lại vết cắt. Tầng sinh môn là bộ phận cơ quan tiếp giáp với bộ phận sinh dục và hậu môn vì thế sau khi sinh sản phụ cần chăm sóc hết sức cẩn thận để tránh bị nhiễm trùng. Việc chăm sóc vết khâu không quá phức tạp, chỉ cần mẹ lưu ý theo hướng dẫn dưới đây thì tầng sinh môn sẽ sớm phục hồi hơn.

1. Tầng sinh môn là gì?

Tầng sinh môn là khu vực của cơ thể nằm giữa xương mu và xương cụt, bao gồm phần đáy chậu và các cấu trúc xung quanh. Bộ phận này chính là phần mô nằm giữa hậu môn và âm đạo có chiều dài khoảng 3-5 cm.Tầng sinh môn có vai trò rất quan trọng trong việc giao hợp, tiếp nhận tinh trùng và nuôi dưỡng thai nhi.

2. Vì sao phải rạch tầng sinh môn khi sinh?

Trên thực tế khi sinh thường, bộ phận sinh dục nữ dần mở rộng các cơ để thai nhi có thể dễ dàng chui lọt ra bên ngoài. Tuy nhiên việc giãn nở cũng có giới hạn, bác sĩ sẽ rạch tầng sinh môn khi cần thiết, cụ thể là trong những trường hợp sau:

• Thai nhi có đầu quá to hoặc có trọng lượng khá lớn
• Thai nằm ngôi mông hay chân
• Thai sinh non
• Em bé không đủ oxy
• Ca sinh cần dùng forceps hay máy hút hỗ trợ
• Sản phụ rặn thời gian dài khi sinh
• Sản phụ có độ linh hoạt của tầng sinh môn kém, bị viêm âm đạo, cơ co bóp của tử cung không đủ mạnh khiến quá trình sinh nở trở nên khó khăn hơn.

3. Thời gian hồi phục tầng sinh môn

Cảm giác đau, khó chịu xảy ra trong vòng 1 – 2 tuần đầu sau khi khâu. Việc cần làm là phải chăm sóc và giữ vết khâu thật sạch sẽ để mau lành và tránh nhiễm trùng. Sau khoảng 2 – 3 tuần thì vết khâu tầng sinh môn sẽ tự lành, chỉ đã tự tiêu hết. Và khoảng 1 tháng sau khâu sẽ cảm thấy bình thường như lúc trước.

4. Cách giảm đau tầng sinh môn

• Chườm lạnh: Là phương pháp có thể giúp giảm đau và giảm viêm sưng. Thực hiện bằng cách ngồi vào bồn nước lạnh, sau đó lau khô vết khâu với khăn sạch.
• Thuốc giảm đau: Người bệnh có thể yêu cầu bác sĩ để được kê thuốc giảm đau mà không ảnh hưởng đến chất lượng sữa.
• Điều chỉnh tư thế: Nếu bị đau khi ngồi thì nên chuyển sang nằm sấp, hoặc nghiêng. Nếu ngồi, nên ngồi trên đệm hơi có thể điều chỉnh được sự căng phồng sẽ giúp thoải mái hơn.
• Kiêng quan hệ tình dục: Nhiều người sẽ thấy đau khi quan hệ trong vài tháng đầu sau sinh. Người phụ nữ nên nói với chồng và chờ đợi cho đến khi vết khâu lành hoàn toàn.
• Chăm sóc vết khâu: Giữ vết khâu sạch sẽ và khô ráo, đặc biệt là sau khi tiểu tiện. Nếu việc đại tiện trở nên khó khăn thì nên dùng thuốc làm mềm phân trước.
• Hạn chế vận động mạnh để tránh gây tổn hại cho vết thương.
• Không nên thụt tháo
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
• Nên nghỉ ngơi nhiều hơn và hoạt động nhẹ nhàng.
• Ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước để tránh bị táo bón.
• Nếu bị đau vết khâu tầng sinh môn khi ngồi, sản phụ nên ngồi trên đệm hơi có thể điều chỉnh được sự căng phồng để giúp thoải mái hơn.
• Khâu tầng sinh môn có thể gây ảnh hưởng đến chuyện “chăn gối” trong một vài tháng đầu. Vì thế, nếu gặp phải tình huống này, chị em hãy chia sẻ với chồng, tạm hoãn chuyện “gần gũi” đến khi vết khâu lành hoàn toàn.
• Nên ăn nhiều thức ăn nhuận tràng để tránh táo bón, bởi tình trạng táo bón có thể khiến sản phụ rặn mạnh và gây tổn thương đến vết khâu chưa lành.
• Cần hạn chế vận động mạnh để tránh gây tổn hại đến vết thương. Tuy nhiên, mẹ sau sinh có thể di chuyển xung quanh nhà một cách nhẹ nhàng để tăng lưu thông máu đến vùng tầng sinh môn, giúp vết thương mau lành hơn.
• Chườm lạnh có thể giúp giảm đau và giảm sưng viêm, nhưng hãy hỏi bác sĩ về thời gian và cách làm để đảm bảo an toàn thực hiện.
• Một trong những cách giúp giảm đau vết khâu tầng sinh môn chính là dùng thuốc giảm đau. Nếu sản phụ bị đau nhiều, có thể yêu cầu bác sĩ kê thêm thuốc giảm đau mà không làm ảnh hưởng đến sữa mẹ.

5. Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn

• Giữ vùng vết khâu luôn khô ráo và sạch sẽ bằng cách sử dụng nước sạch đun sôi để nguội, pha muối loãng để rửa vệ sinh vùng kín hoặc rửa vùng kín bằng dung dịch rửa phụ khoa chuyên dụng cho phụ nữ sau sinh. Khi vệ sinh, cần rửa nhẹ nhàng, dội nước từ từ. Nên vệ sinh ít nhất 3 lần/ngày, nhất là sau khi tiểu tiện, sau khi vệ sinh nên thấm khô vùng kín bằng khăn mềm.
• Giảm nguy cơ nhiễm trùng từ hậu môn bằng cách lau từ trước ra sau.
• Thay đổi băng vệ sinh thường xuyên để đảm bảo không làm tổn thương đến vết khâu
• Không nên thụt rửa âm đạo quá sâu khi chưa được sự cho phép từ bác sĩ.
• Sau khi đi vệ sinh, mẹ nên rửa sạch bằng nước ấm bằng cách dội từ trên xuống dưới giữa hai chân. Thực hiện ba lần một ngày và lau khô lại một cách thật nhẹ nhàng. Khi đi tiểu tiện xong thì nên xối nước bằng cách dùng vòi hoa sen để ngăn nước tiểu làm nhiễm trùng vết thương. Hoặc mẹ có thể dùng khăn giấy mềm và sạch để đặt nhẹ lên vết khâu, tránh nước tiểu làm xót hoặc buốt.
• Nên tránh để vết thương tiếp xúc với bề mặt vải là tốt nhất. Sử dụng quần lót dùng một lần hoặc quần lót bằng chất liệu cotton thấm hút tốt, rộng rãi thoải mái với eo cao để đảm bảo dịu nhẹ nhất với vết khâu.

6. Những lưu ý bất thường 

Mẹ sẽ bị đau sau khi cắt tầng sinh môn. Một số vấn đề có thể xảy ra với vết khâu tầng sinh môn như vết khâu tầng sinh môn bị hở, bị rách, đứt chỉ vết khâu tầng sinh môn, vết khâu bị mưng mủ, bị ngứa. Sản phụ có những bất thường sau đây nên đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện để thăm khám ngay:

• Vết khâu tầng sinh môn đau bất thường, mưng mủ hay có mùi hôi vì đó có thể là dấu hiệu nhiễm trùng vết khâu tầng sinh môn
• Sốt hay ớn lạnh
• Đau bụng dưới nhiều
• Cảm giác nóng rát hay đau nhiều khi tiểu
• Chảy máu cục nhiều

Ngày nay tỷ lệ xảy ra biến chứng tầng sinh môn sau sinh rất thấp, việc phục hồi lại tầng sinh môn sau sinh cũng nhanh hơn với nhiều kỹ thuật hiện đại. Mẹ không cần quá lo lắng nếu mình sinh thường và có vết khâu tầng sinh môn. Việc của bạn là chăm sóc vết khâu theo những kiến thức đã chia sẻ trên và giữ tinh thần thoải mái để chăm sóc bé yêu nhé!