Với các mẹ bầu lần đầu mang thai chắc hẳn sẽ có nhiều bỡ ngỡ. Chính vì vậy, kinh nghiệm chăm sóc bà bầu 3 tháng đầu sẽ giúp các chị em có thêm thông tin hữu ích khi mới mang thai. Mời các mẹ bầu cùng tìm hiểu về những mốc khám thai quan trọng, dấu hiệu nguy hiểm và các tip chăm sóc quan trọng trong bài viết dưới đây nhé.
1. Sự phát triển của thai nhi trong 3 tháng đầu thai kỳ:
Kể từ lúc tinh trùng kết hợp với trứng tạo thành phôi và phôi di chuyển thành công vào buồng tử cung để bắt đầu quá trình làm tổ là bước đánh dấu quá trình hình thành và phát triển của thai nhi
2 tuần đầu sau thụ thai, phôi đạt kích thước khoảng 1-2mm. Thời điểm này trao đổi tử cung-rau (trao đổi chất chính giữa mẹ và bé trong thai kỳ) dần được thiết lập. Từ thời điểm này phôi thai phát triển phụ thuộc hoàn toàn từ dinh dưỡng mẹ truyền sang.
Thai nhi phát triển và dần hình thành các cơ quan trong cơ thể theo từng tuần.
2. Các mốc khám thai quan trọng mẹ bầu cần nhớ
Tam cá nguyệt thứ nhất là thời gian quan trọng cần rất nhiều lưu ý. Thông thường các thai phụ mới mang thai sẽ không nắm được các mốc thăm khám thai cần thiết.
Một số trường hợp khi phát hiện có thai thì đã bỏ qua thời điểm quan trọng nhất. Vậy đâu là mốc khám thai mà các mẹ bầu nhất định phải đi siêu âm kiểm tra?
6 – 8 tuần: Đây là mốc siêu âm lần đầu của mẹ bầu. Nếu mẹ phát hiện có thai và đã thăm khám trước đó thì bác sĩ sẽ chỉ định quay lại khám trong thời gian này. Siêu âm ở tuần thai 6-8 sẽ giúp xác định tim thai xuất hiện hay chưa, tình trạng phát triển ban đầu của thai nhi.
12 tuần là mốc khám thai quan trọng mà các mẹ bầu cần lưu ý đặc biệt là với các thai phụ lớn tuổi hoặc gia đình có tiền sử dị tật, bệnh di truyền. 12 – 14 tuần là thời điểm chính xác nhất thực hiện siêu âm đo độ mờ da gáy nhằm xác định nguy cơ mắc hội chứng Down của thai nhi.
Bên cạnh đó, thời điểm 12 tuần mẹ bầu sẽ thực hiện thêm xét nghiệm sàng lọc dị tật Double test, giúp phát hiện sự bất thường trong quá trình phát triển nhiễm sắc thể của thai nhi. Thông qua xét nghiệm Double test, bác sĩ có thể phát hiện các bệnh bất thường nhiễm sắc thể tam bội như: Hội chứng Down (Trisomy 21), Edwards (Trisomy 18) và Patau (Trisomy 13).
3. Dấu hiệu nguy hiểm trong 3 tháng đầu
3 tháng đầu thai kỳ là giai đoạn quan trọng vì lúc này thai nhi còn nhỏ, hơn thế nữa trong giai đoạn này sẽ hình thành và biệt hóa các bộ phận quan trọng của thai, kèm theo đó là một số nguy cơ có thể gây sảy thai mà mẹ bầu nên lưu ý. Khi nhận thấy có dấu hiệu cảnh báo như ra máu âm đạo bất thường, đau quặn bụng thì mẹ bầu cần tới bệnh viện ngay để được xử trí phù hợp.
Chảy máu âm đạo bất thường: Các nguyên nhân thường gặp là thai ngoài tử cung, dọa sảy thai/ sảy thai, thai lưu,… Vì vậy khi chảy máu âm đạo trong 3 tháng đầu thai kỳ dù là lượng nhiều hay ít, màu sắc như thế nào cũng cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời
Đau quặn bụng dưới: Đau thắt bụng dưới có nhiều nguyên nhân nhưng hay gặp trong giai đoạn này là dọa sảy thai do đó bà bầu cần đến ngay cơ sở y tế nếu cơn đau kéo dài, đau liên tục, đau gây ảnh hưởng đến hoạt động của mẹ bầu.
Ngoài ra mẹ bầu cũng cần lưu ý khi có một trong các dấu hiệu như chóng mặt, sốt cao thường xuyên trong 3 tháng đầu thai kỳ. Cảm thấy từng đau thắt bụng đột ngột, đau kéo dài hơn 30 phút kèm theo chảy máu bất thường âm đạo thì nên đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và được hỗ trợ xử lý.
4. Thực phẩm tốt cho thai kỳ
Ăn gì khi mang thai 3 tháng đầu là vấn đề rất quan trọng. Giai đoạn này mẹ bầu vừa bước vào thai kỳ nên chưa thể làm quen với việc “ăn cho hai người”. Hơn nữa tình trạng ốm nghén xuất hiện trong 3 tháng đầu cũng khiến mẹ khó ăn được nhiều thực phẩm. Chính vì vậy, mẹ cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn này để con được phát triển tốt nhất.
- Bầu 3 tháng nên ăn gì?
Thai nghén khiến mẹ bầu có cảm giác sợ đối với một số món. Mẹ không nhất định phải ăn những món khiến mình cảm thấy khó chịu, buồn nôn. Nhưng nhất định phải ăn các thực phẩm đủ dinh dưỡng như liệt kê dưới đây:
– Thực phẩm giàu đạm: thịt, cá, tôm, cua, hải sản,.
– Thực phẩm giàu acid folic: bí đao, hạt họ đậu, súp lơ,…
– Các loại thực phẩm giàu sắt: thịt bò, thịt gia cầm, trứng gà , rau lá có màu xanh thẫm, ngũ cốc,…Trái cây tươi như nho, chuối, cam, đu đủ chín.
– Thực phẩm giàu Canxi, vitamin D: phô mai và các loại chế phẩm từ sữa, các loại hạt, cá, tôm, cua ….
Ngoài ra mẹ bầu nên ăn các loại thực phẩm giàu vitamin A, B, C, D, E. Thực phẩm chứa nhiều kẽm và các khoáng chất cần thiết cho giai đoạn phát triển đầu tiên của thai nhi.
- Bầu 3 tháng đầu nên uống gì?
Giai đoạn bắt đầu thai kỳ cơ thể mẹ chưa thể thích nghi ngay với yêu cầu dinh dưỡng cho mẹ và bé. Vì thế ngoài việc ăn đủ chất mẹ cần bổ sung dinh dưỡng cho cả mẹ bầu lẫn em bé qua đường uống.
Uống các loại thuốc bổ, vitamin, khoáng chất bổ sung theo chỉ định của bác sĩ. Các loại thuốc vitamin khoáng chất thường được chỉ định uống bổ sung bao gồm: sắt, canxi và vitamin D, DHA, vitamin tổng hợp….
Ngoài việc uống bổ sung theo chỉ định thì mẹ bầu cũng nên tự bổ sung bằng cách uống nhiều sữa tươi và các loại nước ép. Lưu ý nên uống sữa ấm để hệ tiêu hóa mẹ khỏe mạnh. Với nước ép nên chọn các loại rau củ tươi ngon, uống nguyên chất không đường và hạn chế uống lạnh.
5. Thực phẩm nên tránh
Dứa, đu đủ xanh, ngải cứu, rau răm, rau ngót, hay cam thảo là những thực phẩm cần tránh. Nguyên do là những thực phẩm này khiến tử cung co thắt mạnh tăng nguy cơ gây sảy thai.
Tránh uống sữa chưa tiệt trùng: Nên lưu ý điều này trong suốt quá trình mang thai vì chúng thường chứa một lượng vi khuẩn, vi sinh vật gây hại. Nguy hiểm hơn, nó có thể mang những mầm bệnh gây nguy hại đến sức khỏe cả mẹ lẫn thai nhi, đặc biệt nhiễm trùng trong 3 tháng đầu của thai kỳ sẽ tăng nguy cơ dị tật thai nhi
Tương tự như sữa chưa tiệt trùng, mẹ bầu nên tránh ăn trứng lòng đào hay trứng sống vì chúng cũng chứa rất nhiều vi khuẩn có hại, đặc biệt là nguy cơ nhiễm khuẩn salmonella trong trứng lòng đào.
Đồ uống có cồn là thức uống không nên sử dụng khi mang thai vì nguy cơ dẫn đến các khuyết tật thần kinh ở thai nhi 3 tháng đầu. Bên cạnh đó còn ảnh hưởng rất nhiều đến chức năng của các cơ quan khác như gan, thận, dạ dày.
6. Những điều kiêng kỵ trong 3 tháng đầu
Trong quá trình mang thai, bên cạnh việc tìm hiểu những thực phẩm nên ăn, nên uống mẹ bầu cũng cần lưu ý về một số điều điều kiêng kỵ để thai nhi được an toàn. Vậy mẹ bầu cần tránh những gì trong 3 tháng đầu?
– Tránh mang vác nặng, tránh vươn cao tay. Hạn chế di chuyển cầu thang nhiều lần.
– Mẹ nóng giận, căng thẳng, stress
– Không nhuộm tóc, sơn móng tay.
– Không mang giày cao gót. Nên đi dép thấp, bám chắc để tránh trơn trượt.
– Không tự ý sử dụng thuốc khi không có chỉ định của bác sĩ.
– Không ngồi hoặc nằm ở một tư thế đứng hoặc ngồi quá lâu.
Khi mang thai, nội tiết tố sẽ thay đổi khiến mẹ bầu dễ gặp các vấn đề về da như sạm da, nám da, khô nẻ, rạn da… Từ những tháng đầu mới cấn bầu, mẹ nên chú ý chăm sóc da mỗi tối để đề phòng nám da. Thời gian chăm sóc da cũng là thời gian giúp mẹ thư giãn và thả lỏng giữa những căng thẳng của thai kỳ.
7. Bài tập tốt cho mẹ bầu 3 tháng đầu mang thai
Tam cá nguyệt đầu tiên mẹ cần hạn chế vận động mạnh nên các bài tập nhẹ, các động tác yoga cơ bản sẽ là các bài tập ưu tiên. Các mẹ có thể tham khảo các bài tập và quy tắc tập thể dục tốt cho mẹ bầu tại đây.
8. Phương pháp thai giáo hiệu quả cho bà bầu 3 tháng đầu
Trong 3 tháng đầu bé con còn rất nhỏ, vì thế mẹ không cần áp dụng quá nhiều biện pháp thai giáo. Mẹ chỉ cần ổn định tâm lý của bản thân, luôn duy trì trạng thái lạc quan vui vẻ. Mẹ cũng có thể chọn một số bài nhạc hay kích thích phát triển trí não để mở cho con nghe mỗi ngày. Mua thêm một số cuốn sách đọc cho bé nghe. Chọn một khung giờ cố định và trò chuyện cùng con cũng là biện pháp thai giáo rất hữu ích.
Xem Thêm:
Tại sao cần phải hút sữa mẹ?
Tăng cân trong thai kỳ
Hiện tượng nghén trong thai kỳ
Uống nước dừa khi mang thai lợi hay hại?
Sản phụ sau sinh cần kiêng gì
Cách khắc phục tình trạng đi tiểu đêm khi mang thai
Top 10 bệnh viện phụ sản tốt nhất Việt Nam
Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh trong năm đầu
Làm gì khi trẻ bị đẹn?
Thực đơn ăn dặm từ rau củ, trái cây cho bé
