NHỮNG ĐIỀU LƯU Ý KHI TẮM CHO TRẺ SƠ SINH

Tắm cho trẻ sơ sinh có thể là niềm vui cho cả bố mẹ và bé. Tuy nhiên môi trường tắm lại trơn trượt, nếu như bé không hợp tác và cựa quậy nhiều sẽ gây ra vài khó khăn. Do đó, phụ huynh cần tắm rõ những cách tắm cho bé sơ sinh cơ bản trước khi bắt đầu thực hiện.

1. Vệ sinh cho bé bằng khăn ẩm

Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến nghị bố mẹ chỉ nên lau cơ thể bé bằng khăn ẩm cho đến khi cuống rốn rụng hoặc lành vùng da quy đầu đã cắt, có thể là một hoặc hai tuần sau sinh.

Để tiến hành lau mình cho bé, phụ huynh hãy đặt bé nằm ngửa trên một tấm khăn lót hoặc trên giường. Làm ướt một chiếc khăn nhỏ và mềm, vắt bớt nước sau đó lau mặt cho bé. Lau nhẹ mỗi bên mí mắt bằng bông gòn (hoặc một góc của khăn) theo chiều từ trong ra ngoài. Phần xung quanh miệng và dưới cằm nơi sữa và nước bọt của bé chảy ra cũng cần được vệ sinh sạch sẽ. Thông thường sẽ không cần sử dụng xà phòng cho trẻ sơ sinh ở giai đoạn sớm này.

2. Chú ý các kẽ trên da

Để làm sạch cơ thể em bé, bố mẹ có thể sử dụng nước thường hoặc xà phòng dưỡng ẩm nhẹ dành cho trẻ sơ sinh. Đặc biệt chú ý trong cách tắm cho bé sơ sinh là các vùng da dưới cánh tay, sau tai, các kẽ quanh cổ và trong khu vực quấn tã. Bên cạnh đó là không quên vệ sinh vị trí giữa các ngón tay và ngón chân của bé, nhất là đối với những trẻ mũm mĩm vì thường có rất nhiều ngấn trên da. Nếu thời tiết lạnh, chỉ nên cởi quần hoặc áo ở phần cần được tắm để giữ ấm cho bé.

3. Gội đầu cho trẻ sơ sinh

Việc gội đầu nên được tiến hành đối với những trẻ sơ sinh có mái tóc dày. Phụ huynh nên dùng tay không, nhẹ nhàng xoa một giọt dầu gội dành cho em bé lên da đầu của trẻ. Rửa sạch lớp xà phòng gội đầu bằng một cốc nước hoặc khăn ướt. Đừng quên che một tay lên trán của bé để tránh bọt xà phòng chảy hoặc bắn vào mắt trẻ.

Khi đã qua giai đoạn lau mình bé bằng khăn, phụ huynh có thể gội đầu trực tiếp cho bé dưới vòi nước. Đầu tiên cần dùng cùi chỏ hoặc mặt trong của cổ tay kiểm tra nhiệt độ nước sao cho thích hợp. Sau đó dùng cánh tay đỡ lưng của bé và giữ vững đầu bằng bàn tay, xoa nhẹ tóc bé bằng bàn tay còn lại.

4. Tắm cho trẻ sơ sinh trong thau/chậu

Khi cơ thể bé đã sẵn sàng để tắm một cách bình thường, bố mẹ có thể sử dụng thau/chậu bằng nhựa hoặc bồn rửa để đặt trẻ vào. Trước khi dùng nên rửa qua bồn hoặc thau/chậu và lót bằng một tấm khăn sạch.

Nên chuẩn bị sẵn tất cả các vật dụng cần thiết để tắm cho trẻ sơ sinh, bao gồm khăn, ca/bình múc nước và sữa tắm trẻ em. Tập hợp trước những thứ này tại vị trí tắm sẽ thuận tiện cho phụ huynh để luôn có một tay để giữ bé trong khi tắm, tránh trường hợp cho trẻ ở một mình trong nước và đi lấy vật dụng.

5. Kiểm tra nhiệt độ nước

Bố mẹ luôn phải kiểm tra nhiệt độ của nước bằng cùi chỏ hoặc mặt trong của cổ tay trước khi tắm cho trẻ sơ sinh. Nhiệt độ lý tưởng cho nước tắm là khoảng 38 độ C. Để tránh bị bỏng, cần điều chỉnh nhiệt độ trên máy nước nóng sao cho luôn thấp hơn 49 độ C. Bên cạnh đó, nên tắm bé ở những nơi ấm áp và thoải mái, tránh bị gió lùa vì trẻ sơ sinh đang bị ướt rất dễ nhiễm lạnh.

Các chuyên gia khuyên rằng nên đổ trước khoảng 5cm nước ấm vào chậu tắm, sau đó tiếp tục đổ chầm chậm nước ấm lên cơ thể bé trong suốt quá trình tắm để tránh cảm giác lạnh. Theo một số nghiên cứu, mực nước trong chậu cao vừa khỏi tầm vai của bé sẽ có tác dụng giữ ấm và đem lại sự thoải mái tối đa. Tuy nhiên, yếu tố an toàn phải luôn được đặt lên hàng đầu với bất kỳ lượng nước nào.

6. Luôn giữ bé an toàn

Được giữ an toàn và vững chắc trong vòng tay của bố mẹ sẽ giúp bé cảm thấy thoải mái hơn khi ngâm mình trong chậu tắm. Dùng cánh tay không thuận để hỗ trợ đầu và cổ của bé, trong khi tay còn lại giữ và làm vệ sinh cơ thể bé, bắt đầu từ đôi chân. Linh hoạt đỡ đầu và lưng của bé khi cần thiết, phụ huynh có thể đưa tay ra phía sau lưng bé và nắm lấy cánh tay của bé trong suốt thời gian tắm.

7. Tắm phần lưng của bé

Để vệ sinh lưng và mông của bé, bố mẹ hãy nắm lấy nách bé, đồng thời cho bé nằm trên cánh tay và cẩn thận ngả người bé về phía trước.

8. Làm sạch các vùng nhạy cảm

Sử dụng một miếng vải mềm và sạch, thêm một ít xà phòng dịu nhẹ và thấm nước ấm để làm sạch bộ phận sinh dục của bé. Đối với bé gái, lau nhẹ nhàng từ trước ra sau và đặc biệt là giữa các nếp gấp da. Đối với bé trai đã cắt bao quy đầu, bố mẹ nên dùng khăn nhẹ nhàng lau sạch dương vật. Còn ở những bé trai không cắt bao quy đầu thì cũng không cần phải kéo da quy đầu ra, phụ huynh chỉ cần dùng một ít sữa tắm trẻ em để làm sạch cẩn thận vùng kín của bé.

9. Tắm cho trẻ sơ sinh vào giờ cố định

Dù chỉ là lau người bằng khăn hay tắm cho bé trong chậu nước, phụ huynh cũng nên chọn giờ cố định để thiết lập thói quen cho bé. Thông thường nên tắm vào buổi chiều tối trước khi bé đi ngủ vì các nghiên cứu ra chỉ ra rằng tắm có thể giúp cơ thể thư giãn thoải mái và dễ đi vào giấc ngủ hơn. Sau khi tắm nên tắt bớt đèn, giảm tiếng ồn và các hoạt động khác để bé nhận ra đã đến thời gian ngủ.

Tuy nhiên, bố mẹ không nên tắm cho trẻ sơ sinh khi bé đang đói, gắt gỏng hoặc có vấn đề về tiêu hóa. Ngoài ra, có thể vệ sinh cơ thể cho trẻ vào bất cứ thời điểm nào trong ngày mà bố mẹ cho là thích hợp và thuận tiện.

10. Bé khóc khi đang tắm

Trong trường hợp đang tắm cho trẻ sơ sinh mà bé khóc lúc này phụ huynh nên bình tĩnh. Nhanh chóng làm sạch xà phòng còn sót lại hoặc rửa sơ qua những bộ phận cần thiết, sau đó quấn bé trong một chiếc khăn. Chỉ dùng khăn vỗ nhẹ khắp cơ thể bé (tránh chà xát) và đảm bảo cả người khô hoàn toàn, nhất là những vùng kẽ hoặc có ngấn. Bố mẹ nên đợi một vài ngày sau rồi mới thử cho bé tắm lại, trong thời gian này thì sử dụng khăn ẩm để lau mặt, cổ và khu vực quấn tã của bé.

Sau khi tắm cho trẻ sơ sinh, phụ huynh có thể bôi một ít kem dưỡng da dịu nhẹ lên làn da mỏng manh và nhạy cảm của trẻ, đặc biệt đối với những bé bị khô da, kích ứng hoặc chàm. Tuy nhiên nên hạn chế thoa phấn rôm dạng bột vì nhiều khả năng sẽ khiến bé bị khó chịu đường thở, ảnh hưởng đến chức năng hô hấp.

Tuân thủ những hướng dẫn cơ bản trong cách tắm cho bé sơ sinh sẽ giúp phụ huynh tự tin hơn khi thực hiện công đoạn này. Tắm cho trẻ sơ sinh không chỉ có tác dụng làm sạch cơ thể, mà còn giúp trẻ học hỏi nhiều điều mới lạ thông qua quá trình kích thích các giác quan. Đồng thời đây còn là thời gian tuyệt vời nhất trẻ cảm nhận được sự quan tâm, chăm sóc cũng như tình yêu thương từ bố mẹ.

Thời điểm nào tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè là thích hợp nhất?

Mùa hè thời tiết oi ả, nóng bức, nhễ nhại mồ hôi khiến ta luôn muốn tắm gội cho mát mẻ, sảng khoái. Tắm với người lớn là hoạt động vệ sinh thường diễn ra vào cuối ngày, thời điểm từ chiều tới tối.

Tuy nhiên, với trẻ sơ sinh còn ẵm ngửa ít tiếp xúc với môi trường bụi bẩn bên ngoài thì không nhất thiết cần tắm rửa quá thường xuyên và đặc biệt lưu ý không nên cho bé tắm buổi tối.

Nhiều mẹ băn khoăn về giờ tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè. Lý giải bỡ ngỡ cho người lần đầu làm mẹ, thời điểm thích hợp nhất để tắm cho trẻ sơ sinh là khoảng 10h – 10h30 sáng hoặc 13h30 – 16h buổi chiều.

Bởi đây là những thời điểm nhiệt độ trong ngày không quá gay gắt, dễ chịu, mặt trời nắng nhẹ, khí hậu ấm áp hoặc mát mẻ hơn. Làn da em rất mỏng và nhạy cảm, việc lựa chọn thời gian tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè thích hợp là điều quan trọng để không ảnh hưởng tới làn da, sức khỏe của trẻ.

Trong những ngày hè, các mẹ cũng đừng sợ trẻ bí bách, nóng bức mà tắm cho con quá đều đặn. Trẻ sơ sinh chỉ cần tắm 2 ngày một lần, việc tắm cho trẻ sơ sinh quá nhiều lần trong một ngày không chỉ dễ làm mất cân bằng độ ẩm của da mà còn giảm đi khả năng tự bảo vệ của làn da trẻ nhỏ.

Nhiệt độ tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè là bao nhiêu?

Mùa hè nắng nóng, nhiệt độ ban ngày có thể dao động 29 – 35 độ C, có những nơi nhiệt độ ngoài trời lên tới 38 – 40 độ C, có khả năng làm nóng nước. Tuy nhiên, các mẹ không được chủ quan cho trẻ sơ sinh tắm bằng nước lạnh trực tiếp từ bể nước sinh hoạt gia đình.

Nước tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè nhiệt độ lý tưởng nhất khoảng 37 – 38 độ C. Bạn không thể kiểm soát được nhiệt độ của nước lạnh trực tiếp từ vòi nước sinh hoạt gia đình nên vẫn cần lấy nước nóng từ ấm đun hoặc phích nước pha với nước nguội để tắm cho trẻ.

Ngoài ra, tắm cho trẻ sơ sinh cần nước sinh hoạt chất lượng, an toàn, tốt nhất là nguồn nước đã trải qua hệ thống lọc tổng, máy lọc nước đầu nguồn xử lý sạch tạp chất, cặn bẩn và các hóa chất độc hại.

Các gia đình sống trong chung cư, nhà mặt đất ở thành thị hiện nay đều sử dụng nguồn nước máy được sơ lọc bằng hệ thống lọc công suất lớn. Với các gia đình ở nông thôn, cần lưu ý chất lượng nguồn nước dùng cho ăn uống sinh hoạt tắm rửa của trẻ sơ sinh.

Trước khi tắm cho bé, mẹ cũng nên dùng khủy tay hoặc mặt trong của cổ tay để kiểm tra nhiệt độ của nước tránh quá lạnh hoặc quá bỏng. Nhiệt độ nước ấm cần đảm bảo ổn định trong suốt quá trình tắm cho trẻ sơ sinh,

Các mẹ nên đổ trước khoảng 5cm nước ấm vào chậu tắm, sau đó tiếp tục đổ chầm chậm nước ấm lên cơ thể bé trong quá trình tắm để tránh cảm giác lạnh.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng mực nước trong chậu cao hơn tầm vai của bé một chút sẽ có tác dụng giữ ấm hiệu quả và đem lại sự thoải mái tôi đa.

Lúc tắm cho bé, mẹ cũng nên chọn nơi kín đáo, ấm áp, tránh gió lùa khi trẻ đang bị ướt.

Cách tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè an toàn khoa học

Phần bên trên trình bày những lưu ý về thời gian tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè cũng như công tác chuẩn bị nước tắm với nhiệt độ thích hợp cho trẻ.

Phần này sẽ hướng dẫn các mẹ chưa có kinh nghiệm chi tiết các bước tắm cho trẻ sơ sinh đúng khoa học để đảm bảo an toàn, làm con thoải mái thích thú cũng như tránh quấy khóc.

Áp dụng cách tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè đúng khoa học rất quan trọng. Bởi nếu bạn thực hiện tắm sai cách sẽ khiến trẻ dễ bị cảm lạnh, không những vậy còn dễ dẫn tới các bệnh như viêm da, nhiễm trùng da, nghiêm trọng hơn là nhiễm trùng máu…

Các mẹ thực hiện lần lượt các bước sau để tắm cho trẻ sơ sinh:

• Bước 1:

Sau công tác chuẩn bị nước tắm và kiểm tra nhiệt độ nước, mẹ đặt một chiếc khăn dưới đáy chậu để tránh trơn trượt trước khi đặt bé vào chậu tắm. Nên chọn chậu/thau nhựa chất liệu an toàn, chất lượng, thành chậu trơn mượt không sắc cạnh.

• Bước 2:

Mực nước để tắm cho trẻ sơ sinh khoảng 5 – 8 cm, tùy chiều cao của bé nhà bạn. Thông thường, mực nước lý tưởng sẽ cao hơn vai bé từ 1 – 1,5 cm.

Mẹ lấy khăn bông sạch tiến hành rửa mặt cho bé, lau từ trong ra ngoài. Tiếp đến, mẹ dùng bông lau sạch ngoài vanh tai cho con. Lưu ý không lau quá sâu vào phía trong tai để nước không vào tai trẻ.

• Bước 3:

Mẹ gội đầu cho trẻ, làm ướt tóc con từ từ, sử dụng dầu gội dịu nhẹ chuyên dụng cho trẻ sơ sinh và xoa nhẹ nhàng. Tiếp theo, mẹ gội lại bằng nước sạch lớp xà phòng gội bằng cốc nước hoặc khăn ướt thật chậm rãi.

Lưu ý để một tay lên trán của bé để tránh bọt xà phòng chảy và bắn vào mắt trẻ. Bàn tay và cẳng tay của mẹ luôn đỡ đầu và cổ của bé để giữ trẻ an toàn.

• Bước 4:

Vệ sinh lần lượt các bộ phận khác của bé: cổ, bụng, lưng, nách, mông, bẹn.

• Bước 5:

Tắm cho con xong, mẹ quấn khăn tắm mềm mịn và lau khô đầu cũng như toàn bộ cơ thể cho trẻ. Đừng quên lau các phần kẽ ngón tay, chân của bé

• Bước 6:

Mặc quần áo mùa hè thoải mái cho con, bạn có thể đeo thêm tất chân, tay, mũ nếu cần thiết. Mẹ có thể thoa thêm kem dưỡng ẩm trên da cho bé với những bé da khô.

Tất cả các thao tác trong cách tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè mẹ nên thực hiện gọn gàng và nhanh chóng. Thời gian tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè không nên để kéo dài quá lâu. Mẹ chỉ nên tắm cho bé trong khoảng 5 – 10 phút để tránh các nguyên nhân gây cảm lạnh cho trẻ.

Lưu ý khác cho mẹ khi tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè

Ngoài những thông tin cơ bản nêu trên, trong những trường hợp đặc biệt, các mẹ cần lưu ý những điều sau để tắm cho con một cách an toàn, chu đáo nhất.

Với bé quá nhỏ chỉ nên vệ sinh bằng khăn ẩm

Theo khuyến nghị của viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ, trẻ sơ sinh còn quá nhỏ chưa đầy một tuần tuổi chỉ nên được lau mình vệ sinh bằng khăn ẩm cho tới khi cuống rốn rụng hoặc lành vùng da quy đầu đã cắt.

Mẹ tiến hàng lau mình cho bé, đặt bé nằm ngửa trên tấm khăn lót hoặc trên giường. Vắt khăn ướt mềm sau đó lau lần lượt từ mặt tới các bộ phận cho trẻ một cách nhẹ nhàng từ trong ra ngoài.

Phần cần vệ sinh nhất ở trẻ một tới hai tuần tuổi và vùng xung quanh miệng, dưới cằm nơi sữa và nước bọt chảy. Trong giai đoạn trẻ còn nhỏ và non nớt này, không cần tới sử dụng xà phòng vệ sinh cho trẻ.

Đừng bỏ quên làm sạch các kẽ trên da

Khi tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè, cần chú ý các kẽ trên da của trẻ, đặc biệt với những bé mũm mĩm nhiều ngấn tạo thành các nếp gấp, khe kín trên da, đây sẽ là những nơi tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn và ít được để ý nhất.

Các vùng da dưới cánh tay, sau tai, các kẽ quan cổ và khu vực quấn tã là những nơi mẹ cần để ý để không bỏ quên trong cách tắm cho trẻ sơ sinh mùa hè.

Làm sạch cẩn thận các vùng nhạy cảm

Các vùng nhạy cảm của trẻ như bộ phận sinh dục cũng cần hết sức lưu ý khi tắm rửa.

Với em bé gái, mẹ lau nhẹ nhàng từ trước ra sau và đặc biệt là giữa các nếp gấp da.

Với bé trai đã cắt bao quy đầu, mẹ dùng khăn lau sạch dương vật. Còn với em trai chưa cắt bao quy đầu mẹ cũng không nên kéo hay lộn da quy đầu ra, chỉ cần dùng một ít sữa tắm chuyên dụng làm sạch phần vùng kín cho bé.

Không tắm cho trẻ sơ sinh khi trẻ đang đói

Khi trẻ sơ sinh bị đói hoặc hệ tiêu hóa có vấn đề, bé rất dễ quấy khóc, gắt gỏng. Đây không phải thời điểm thích hợp để tắm cho trẻ. Nếu không sẽ rất bất tiện và kém an toàn.

Trong những trường hợp trẻ khóc ngang trong quá trình tắm. Mẹ cần bình tĩnh, khẩn trương làm sạch xà phòng còn sót lại trên người trẻ, nhanh chóng vệ sinh các bộ phần cần thiết và quấn khăn lại cho bé.

Lúc lau khô người cho trẻ, mẹ chỉ nên vỗ nhẹ khắp cơ thể tránh chà xát mạnh để da con không bị khô.

Tuân thủ những lưu ý quan trọng về thời gian tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè cũng như cách tắm khoa học, cách xử lý trong những trường hợp đặc biệt sẽ giúp những người lần đầu làm mẹ tự tin “dễ thở” hơn trong mỗi lần tắm cho con.

Tắm cho trẻ sơ sinh tưởng chừng là việc làm đơn giản nhưng thực chất cần rất nhiều kỹ năng và sự chu đáo của người mẹ. Tắm cho con không đơn thuần là làm sạch, vệ sinh mà còn giúp trẻ thích thú, kích thích giác quan nhận biết những sự vật mới lạ.

Thực hành thường xuyên và liên tục học hỏi sẽ khiến các mẹ chưa có kinh nghiệm thành thục hơn trong việc tắm cho trẻ.

Trên đây là toàn bộ thông tin về thời gian tắm cho trẻ sơ sinh vào mùa hè và những điều bạn cần biết. Hy vọng bài viết hữu ích cho bạn!